BNA: Hoe werkt de Wkb bij ‘unieke’ projecten?

Geplaatst opAuteurHajé van Egmond2 reacties

Ook vergunningplichtige verbouwingen en niet-seriematige bouw valt vanaf 2022 onder de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen. Maar hoe werk de Wkb bij deze ‘unieke’ projecten? Ieder project is immers weer anders! Om een antwoord op deze vraag te geven is de BNA gestart met een serie proefprojecten, gericht op ‘unieke’ projecten.

De Wkb brengt voor architectenbureaus werkzaam in de niet-seriële woning(ver)bouw grote wijzigingen met zich mee. Projecten in dit segment vragen extra aandacht: de kosten van kwaliteitsborging kunnen niet over meerdere woningen worden verspreid. Dit kan potentieel een forse en ongewenste kostenverhoging voor particuliere opdrachtgevers betekenen. Voor deze groep architectenbureaus en opdrachtgevers start de BNA een serie Wkb-proefprojecten. Doel is de effecten in beeld te krijgen en architecten handvatten te geven hoe zij hun rol in het nieuwe stelsel zo optimaal en kostenefficiënt mogelijk kunnen invullen. Uitgangspunt is dat de kwaliteit van het ontwerp van architecten door interne kwaliteitscontroles op de architectenbureaus beter worden vastgelegd. En beter gecommuniceerd met ketenpartners. De kwaliteitsborger hoeft daardoor minder tijd te besteden aan het controleren van het bouwplan en de opdrachtgever heeft minder kosten.

Specifieke vragen die in de proefprojecten aan de orde komen zijn:

  • Wat is de tijdbesteding van de kwaliteitsborger bij dit soort projecten?
  • Welke informatie heeft de kwaliteitsborger nodig en wie stelt deze informatie op?
  • Hoe kan de architect de tijdbesteding van de kwaliteitsborger zo veel mogelijk beperken? Bijvoorbeeld via directievoering en toezicht.

Onderdeel van het project van de BNA is verder voorlichting aan architecten en andere geïnteresseerden via webinars en bijeenkomsten (zie kader). De resultaten van de proefprojecten moeten bijdragen aan een effectieve en (kosten) efficiënte kwaliteitsborging. Voor vragen over en deelname aan de proefprojecten kunt u contact opnemen met Alexander Pastoors van de BNA. Meer informatie is ook te vinden op de Wkb-site van de BNA.

Op 16 september (Eindhoven) en 21 september (Rotterdam) heeft de BNA voorlichtingsbijeenkomsten gehouden voor architecten. Het programma van de bijeenkomsten bestond uit een toelichting op de Wkb door Hajé van Egmond (BZK) en een uitleg van de privaatrechtelijke gevolgen door Remco Smith (Fundament Advocatuur). In een gesprek met een Expertpanel ging Alexander Pasteroors van de BNA vervolgens in op de ervaringen met kwaliteitsborging. Respectievelijk Marlies Zuidam (FAAM Architects) en Annemiek Braspenning (No Label) gaven inzicht in hun ervaringen. Keimpe Stroop van gBou gaf uitleg over de werkzaamheden van een kwaliteitsborger. In Rotterdam was daarnaast Remco Verschoor van de gemeente Rotterdam aanwezig die een toelichting gaf op het project Architect aan Zet. Zaken die naar voren kwamen in de beide bijeenkomsten waren:

  • Je mag niet je eigen projecten borgen maar je kan al wel veel doen ter voorbereiding van het werk van de kwaliteitsborger. Als architect kan je je klant ontzorgen door alles rondom bouwen en kwaliteitsborging te regelen: de omgevingplanvergunning, de bouwmelding en de kwaliteitsborger. Je kan daarbij als architect veel voorwerk doen voor de kwaliteitsborger. Hoe meer zaken je zelf regelt des te minder hoeft de kwaliteitsborger te doen. En dat scheelt tijd en geld.
  • Overleg tijdig met een kwaliteitsborger. Volgens de wet hoeft er pas vlak voor de bouw een kwaliteitsborger ingeschakeld te worden. In de praktijk is het verstandiger om al eerder een kwaliteitsborger mee te laten kijken. Dit maakt dat eventuele problemen snel in beeld zijn en voorkomt vertraging vlak voor de start van de bouw.
  • Werken met een kwaliteitsborger is samenwerken. Spreek af wat de architect zelf aan doet (plantoetsing, controles, etc.) en welke informatie op welk moment beschikbaar moet zijn. Ga ook samen op de bouwplaats kijken. Leer van elkaar.

Alle partijen roepen tenslotte op om te gaan oefenen met kwaliteitsborging. Over ruim een jaar moet je werken met een kwaliteitsborger. Nu heb je nog de kans om samen te kijken hoe bouwen onder kwaliteitsborging het beste kan worden ingericht.

 

 

Digitale informatie voor het Dossier Bevoegd Gezag

Geplaatst opAuteurHajé van Egmond2 reacties

Als gevolg van de invoering van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen zullen betrokkenen steeds vaker gevraagd worden om de prestatie hun werkzaamheden aan te tonen. Niet alleen aannemers voor het consumentendossier, maar ook opdrachtgevers voor het dossier bevoegd gezag en kwaliteitsborgers voor het borgingsplan, toetsing en toezicht. De gevolgen van de Wkb werken op dit punt door in de gehele keten.

Leveranciers van bouwmaterialen staan het begin van de (informatie) keten van ieder bouwproject. De Nederlandse Vereniging Toeleverende Bouwmaterialenindustrie (NVTB) heeft daarom een eerste inventarisatie laten uitvoeren naar de informatie die vanuit leveranciers beschikbaar is. Doel was het in kaart brengen van de aansluiting tussen beschikbare productdocumentatie en de voor het dossier bevoegd gezag noodzakelijke informatie. Dit is met partners uit de brede bouwketen gedaan inclusief bevoegd gezag. In een aantal bijeenkomsten is deze informatie opgehaald en gecategoriseerd in een vijftal niveaus (zie afbeelding).

Aandachtspunten die uit de bijeenkomsten naar voren komen zijn:

  • Opvolgen van installatie- en verwerkingsvoorschriften is cruciaal voor de te leveren prestatie, maar wordt in veel gevallen niet aantoonbaar gemaakt.
  • Procescertificatie en uitvoeringsrichtlijnen zijn lang niet altijd beschikbaar.
  • Er is te weinig aandacht voor verificatie en validatie van het ontwerp en voor prestatiemetingen aan het eindproduct.

De resultaten, aangeboden aan de Regiegroep kwaliteitsborging, zijn een eerste ‘momentopname’ op basis van de input van de deelnemers aan de sessies. In de komende tijd zal onderzocht moeten worden hoe dit verder kan worden uitgewerkt, waarbij met name de informatiewisseling en digitalisering aandacht verdiend.

Het advies, rapport en het bijbehorende Excelbestand zijn via de links de downloaden. De resultaten van het project worden meegenomen in het project Digitalisering dossier bevoegd gezag.

“Oefenen, oefenen, oefenen”

Geplaatst opAuteurHajé van Egmond1 reactie

Natuurlijk weet u dat de Wet kwaliteitsborging bouw eraan komt. En natuurlijk weet u ook dat deze wet niets meer of minder is dan een stelselwijziging. De controle op de kwaliteit in de bouw, de kwaliteitsborging, zal vanaf 1 januari 2022 drastisch anders georganiseerd zijn dan we nu met z’n allen gewend zijn. Maar, hoe ziet dat ‘anders’ er in de praktijk uit? Hoe moet u straks als opdrachtgever, gemeente, bouwer of kwaliteitsborger te werk gaan? Er is uiteraard een bulk aan informatie beschikbaar, maar met nog zo’n veertien maanden te gaan voordat de wet in werking treedt, zit er nu maar één ding op: als een haas gaan oefenen, oefenen, oefenen. Want het is 2022 voordat je het weet.

Vaak is een nieuwe wet alleen een papieren werkelijkheid als hij van kracht wordt en komen betrokkenen er daarna pas met vallen en opstaan achter hoe de wet bedoeld is. Bij de Wkb is dat echt anders, en daarin mogen we ons gelukkig prijzen. Iedereen die wil bouwen onder gevolgklasse 1, kan dit aanmelden als proefproject voor de Wkb. Zo kunt u in de praktijk ervaren wat de Wkb betekent voor het bouwproces, de onderlinge communicatie en samenwerking gestalte geven, weeffouten tegenkomen, oplossingen bedenken en vooral straks in 2022, beslagen ten ijs komen. We moeten met z’n allen in de bouwwereld deze kans grijpen: over de Wkb is al heel veel gezegd, geschreven en zijn er standpunten ingenomen. Het is nu hoog tijd om achter het bureau vandaan te stappen en de praktijk in te gaan.

Inmiddels zijn zo’n honderd proefprojecten aangemeld, van woningen tot bedrijfshallen. Daar wordt gebouwd alsof de Wkb al van kracht is. Alle betrokken partijen doen ervaring op met zaken als de instrumenten voor kwaliteitsborging, de taken van de kwaliteitsborger, gemeente en aannemer, de dossiervorming tijdens de bouw en de onderlinge rolverdeling. Om de start van nieuwe proefprojecten te versnellen, gaan deze maand de zogenoemde Ambassadeursnetwerken kwaliteitsborging (ANWkb’s) van start. Elk netwerk bestaat uit een ambassadeursgemeente die al ervaring heeft met een Wkb-proefproject, een aantal omringende gemeenten, aannemers en kwaliteitsborgers. Het ambassadeursnetwerk zorgt ervoor dat er de komende maanden ten minste tien proefprojecten starten, verdeeld over verschillende soorten gebouwen binnen gevolgklasse 1.

De proefprojecten worden ondersteund met een subsidie van het ministerie van BZK, in samenwerking met de VNG. Essentieel in deze voorbereidingsfase van de Wkb is het delen van ervaringen met de proefprojecten. Wat immers in Leeuwarden wordt geleerd, hoeft in Sittard niet te worden overgedaan. Met die uitwisseling van kennis en oplossingen kunnen alle partijen in de bouw hun voordeel doen. Vandaar mijn oproep: laten we met z’n allen in de bouwwereld de tijd niet door onze vingers laten glippen en laten we de komende veertien maanden vooral gebruiken om te oefenen, oefenen en oefenen.

Titia Siertsema, implementatie-regisseur Wet kwaliteitsborging voor het bouwen

 

 

 

 

Webinar – Risicobeoordeling en Borgingsplan

Geplaatst opAuteurHajé van Egmond

In de serie webinars over de Omgevingswet en de Wkb kunt op maandag 5 oktober om 14.00 kijken naar het tweede webinar over proefprojecten onder de Wkb. Na informatie over de spelregels is het thema nu de bouwmelding. Ofwel: hoe komen de risicobeoordeling en het borgingsplan tot stand. Erik Schot van PlanGarant en Wico Ankersmit van de VBWTN nemen u mee in een klein uur mee in dit onderwerp.

U kunt zich aanmelden voor het webinar via deze link. Wilt u een eerder webinar terugkijken? Dat kan via de overzichtspagina van webinars van de VNG. Hier vindt u ook de presentaties die bij de verschillende webinars worden gebruikt.

Webinar – Proefprojecten Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb)

Geplaatst opAuteurHajé van Egmond2 reacties

Gemeenten kunnen samen met aannemer/architect, kwaliteitsborger en waar mogelijk opdrachtgever proefprojecten uitvoeren. Bij een proefproject werkt u nu al volgens de regels van de nieuwe Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb). Hoe start u zo’n proefproject?

Daar vertellen we meer over tijdens dit webinar. Ook laten we de resultaten zien van de eerste proefprojecten die hebben plaatsgevonden. Deelnemers krijgen een aantal praktische handreikingen om zelf aan de slag te gaan met een proefproject.

Het uitvoeren van een proefproject geeft inzicht in – en ervaring met het werken in het nieuwe stelsel. Tijdens deze proefprojecten doen alle partijen waardevolle praktijkervaring op en worden mogelijke knelpunten in het stelsel zichtbaar. Deze knelpunten worden door de VNG verzameld en gedeeld met het ministerie van BZK en andere betrokken partijen.

Bij een proefproject werkt u nu al volgens de regels van de nieuwe Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb). Dit houdt onder meer in dat er geen preventieve toets is of het gebouw voldoet aan de bouwtechnische eisen, maar dat er wel vooraf een risicobeoordeling plaatsvindt. Een onafhankelijke kwaliteitsborger ziet toe op de bouwkwaliteit en levert bij gereedmelding een dossier bevoegd gezag aan.

Locatie en tijd: Online van 14.00 – 15.00 uur
Kosten: Geen kosten
Organisator: VNG

Ambassadeursnetwerk Kwaliteitsborging van start

Geplaatst opAuteurHajé van Egmond

Om de start van nieuwe proefprojecten te versnellen zal in oktober gestart worden met zogenoemde Ambassadeursnetwerken kwaliteitsborging (ANWkb). Ambassadeursnetwerk bestaat uit een ambassadeursgemeente, een aantal omringende gemeente, aannemers en kwaliteitsborgers. Het ambassadeursnetwerk zorgt er voor dat er komende maanden (tenminste) 10 projecten starten, verdeeld over verschillende soorten gebouwen binnen gevolgklasse 1. Kwaliteitsborgers, aannemers en andere betrokkenen worden uitgenodigd om deel te nemen aan het netwerk. Omliggende gemeenten en andere geïnteresseerden kijken mee bij de proefprojecten en starten waar ze ook zelf met nieuwe proefprojecten aan de slag gaan.

Spelregels

De proefprojecten binnen het ANWkb worden uitgevoerd volgende de afgesproken spelregels. In aanvulling daarop worden de volgende uitgangspunten gehanteerd:

  • voor alle type bouwwerken die vallen onder gevolgklasse 1 worden proefprojecten uitgevoerd
  • grote, middelgrote en kleine aannemers oefenen, samen met gemeenten, met het stelsel
  • alle toegelaten kwaliteitsborgers en instrumenten kunnen meedoen in proefprojecten
  • de totale bouwcyclus van initiatief tot ingebruikname wordt beproefd

Om te zorgen dat er voldoende diversiteit in de proefprojecten zit wordt per ANWkb gewerkt een zogenoemde representatieve doorsnede. Iedere ANWkb neemt het op zich om de 10 proefprojecten te verdelen over seriematige woningbouw, kavelbouw, grote en kleine verbouwingen, fiets- en voetgangersbruggen en bedrijfshallen. Door afspraken te maken over de verdeling van deze bouwwerken wordt uiteindelijk met de hele gevolgklasse 1 ervaring opgedaan. De resultaten van de verschillende ANWkb’s worden ieder kwartaal gerapporteerd gedeeld via de websites van iBK en de deelnemende branches

Rotterdam, Alphen aan den Rijn en Zaanstad eerste Ambassadeursgemeenten

Het is de bedoeling om – regionaal verspreid – 18 ANWkb’s op te zetten die gezamenlijk zorgen voor voldoende ervaring met een representatieve doorsnede aan bouwwerken gevolgklasse 1. Vanuit VNG en BZK wordt inhoudelijke en financiële ondersteuning aan de ANWkb’s geleverd. De eerste gemeenten die op korte termijn van start gaan zijn Rotterdam, Alphen aan den Rijn en Zaanstad (zie de Wkb-kalender voor de data). Gemeenten die geïnteresseerd zijn in deelname aan een ANWkb kunnen zich melden bij één van de Ambassadeursgemeenten of bij de VNG via wkb@vng.nl. Overige geïnteresseerden kunnen zich via hun brancheorganisatie aanmelden.

De actuele stand van zaken is te vinden op de pagina Ambassadeursnetwerken Wkb.

In aanvulling op de ANWkb’s blijft de Begeleidingsgroep proefprojecten streven naar brede ervaring met projecten in zo veel mogelijk gemeenten in Nederland. Vanuit de Begeleidingsgroep dan ook de oproep om alle projecten aan te melden via de kwaliteitsborger / instrumentaanbieder.

Wet kwaliteitsborging uitgesteld naar 1-1-22: ‘Meer tijd om de Wkb te implementeren’

Geplaatst opAuteurHajé van Egmond1 reactie

Dit artikel bevat inmiddels achterhaalde data mbt de inwerkingtreding. De Wkb treedt per 1-1-24 in werking.

De Wet kwaliteitsborging treedt op 1 januari 2022 [red: inmiddels staat de datum op 1 juli 2023] in werking, een jaar later dan gepland. Dat komt onder meer door het uitstel van de Omgevingswet, die hier nauw aan gekoppeld is. “Het is belangrijk dat onze leden vooral doorgaan met implementatie van de regelgeving. Zorg dat je praktijkervaring opdoet.”

Als de Wet kwaliteitsborging in werking treedt verandert er nogal wat in de bouw op het gebied van dossiervorming, toezicht, aansprakelijkheid en de 5 procentsregeling. Daarom was eerder al aangekondigd dat minister Ollongren van Binnenlandse Zaken een half jaar van tevoren uitsluitsel zou geven over de datum van invoering. Ze maakte die beslissing op basis van vijf criteria. Om te zorgen dat er geen knelpunten zouden ontstaan door de invoering van de wet, is de ambitie bijvoorbeeld 10 procent van alle werken als proefproject uit te voeren. “Dat komt neer op zo’n 2000 tot 4500 projecten waarbij gewerkt is volgens de nieuwe wet”, legt Ruben Heezen, Adviseur Markt & Overheid bij Bouwend Nederland uit. “Alleen zijn er nu nog maar 11 projecten opgestart, dat schiet niet erg op. Zolang er zo weinig projecten zijn, kun je ook geen knelpunten aanwijzen.”

Obstakels

Een ander criterium is het aantal kwaliteitsborgers. Daar zijn er nu 250 van aangewezen, terwijl er minimaal 650 kwaliteitsborgers nodig zijn die uit de architectuur of aannemerij moeten komen. Een ander obstakel is het digitale stelsel die de koppeling met de omgevingswet mogelijk maakt. Dit stelsel is nog maar bij een beperkt aantal gemeentes geïmplementeerd. “Samenvattend kun je zeggen dat we gewoon nog niet klaar zijn voor de wet”, zegt Heezen. “We zijn al een jaar bezig met de implementatie. Inmiddels geeft de VNG aan dat de uitvoerbaarheid, betaalbaarheid en handhaafbaarheid onder druk komen te staan door de WKB. We zullen nog wat stappen moeten zetten met elkaar.”

De wet wordt nu per 1 januari 2022 ingevoerd, maar dat betekent niet dat ondernemers achterover kunnen leunen, benadrukt Heezen. “Het uitstel betekent dat we meer tijd hebben. Het is belangrijk dat leden proefprojecten opstarten en ervaring opdoen met het werken met een kwaliteitsborger. Er is zeker geen sprake van afstel.”

Bron: Bouwend Nederland. Zie ook de website van Bouwend Nederland voor meer informatie over de Wkb

Impact Wkb: VBWTN helpt u graag!

Geplaatst opAuteurHajé van Egmond

Ook de vereniging BWT Nederland (VBWTN) roept gemeenten (nogmaals!) op zich voor te bereiden op de komst van de Wet Kwaliteitsborging voor het Bouwen (Wkb). Op de website heeft de vereniging een impactanalyse gepubliceerd (onder het kopje documenten) waar gemeenten binnen hun eigen organisatie mee aan de slag kunnen.

Om ervoor zorg te dragen dat de vereniging richting BZK en VNG kan gaan aangeven welke impact de invoering van gevolgklasse 1 heeft voor het bevoegd gezag vraagt VBWTN gemeenten de impactanalyse met hen te delen. Ook als gemeenten zelf een scan hebben uitgevoerd of laten uitvoeren door een andere partij is het verzoek dit te delen met de Vereniging.

Voor leden van de vereniging BWT Nederland is ondersteuning beschikbaar. Mocht u als lid van de vereniging vragen hebben met betrekking tot de tool die op de website van VBWTN staat dan kunt u contact opnemen met David Weekenstroo. Hij is te bereiken op: 06 – 29 491 136 of via: d.weekenstroo@vereniging-bwt.nl.

Meer informatie en ondersteuning voor gemeente is te vinden via de site Hulp bij implementatie van de Wkb voor gemeenten van de VNG.

Bron: BWTinfo