Let op: dit document is gepubliceerd in maart 2015. Inmiddels is het idee van de splitsing van gevolgklasse 1 niet meer aan de orde.
Een mogelijke aanpassing in de groep bouwwerken waarmee het voorgenomen stelsel van Kwaliteitsborging in de bouw start heeft tot de nodige discussie en reacties geleid. Volgens een bericht aan de Stuurgroep Kwaliteitsborging wordt in de memorie van toelichting bij het voorstel voor de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) niet opgenomen dat met Gevolgklasse 1 (zie advies 4) wordt gestart maar met ‘nieuwbouw en seriematige verbouw’ binnen deze gevolgklasse. De rest zal dan op een nader te bepalen tijdstip volgen. Als we uitgaan van inwerkingtreding poer 1-1-2017 dan zou het in tijd er als volgt kunnen uitzien (jaartallen zijn een inschatting):
- 1-1-2017: Gevolgklasse 1 in werking voor ALLE nieuwbouw en seriematige verbouw (denk aan de Stroomversnelling en dergelijke)
- 1-1-2018: Gevolgklasse 1 in werking voor overige verbouwingen
- 1-1-20xx: Gevolgklasse 2 in werking
- etc…
Om te bepalen wat de gevolgen hiervan zijn is het goed om de onderkant van Gevolgklasse 1 eens te bekijken. Met name omdat er al veel bouwwerken straks niet meer aan het Bouwbesluit 2012 worden getoetst als gevolg van een tweede aanpassing in de voorgenomen wijzigingen.
De grenzen van gevolgklasse 1
Vergunningvrij bouwwerken blijven vergunningvrij. Dus bouwwerken die op dit moment zonder vergunning voor het bouwen mogen worden gebouwd vallen straks ook niet onder Wkb. In aanvulling daarop bevat de concept-Wkb een kapstok om een experiment in het kader van de Crisis- en herstelwet dat momenteel in onder andere Almere, Delft en Zoetermeer wordt uitgevoerd landelijk in te kunnen voeren:
Artikel 2.10, derde lid, (nieuw) komt te luiden:
3. Het eerste lid, onderdeel a, is niet van toepassing op:
a. de categorieën van bouwwerken die krachtens artikel 7ab van de Woningwet worden onderworpen aan een instrument voor kwaliteitsborging. In die gevallen wordt de omgevingsvergunning geweigerd, indien uit de aanvraag en de daarbij verstrekte gegevens en bescheiden naar het oordeel van het bevoegd gezag geen krachtens artikel 7ac van de Woningwet toegelaten instrument voor kwaliteitsborging wordt toegepast dat afgestemd is op de risicoklasse waaronder het type bouwwerk valt en wordt toegepast door een kwaliteitsborger als bedoeld in artikel 7aa, onderdeel c, van die wet;
b. bij algemene maatregel van bestuur aan te wijzen andere categorieën bouwwerken.
Onderdeel a is bedoeld voor de introductie van de verplichte kwaliteitsborging. Onderdeel b heeft als doel om ook voor een aantal andere bouwwerken de toets aan het Bouwbesluit (2.10, eerste lid onder a: de weigeringsgrond Bouwbesluit) te schrappen. Het gaat dan om aanbouwen, dakkapellen, etc. die nu aan het Bouwbesluit worden getoetst omdat ze vanwege ruimtelijke redenen of om reden van welstand niet ‘vergunningvrij’ zijn. Denk aan de dakkapel aan de voorkant of de dakkapel die te dicht bij de dakrand staat.
Ervan uitgaande dat onder 3b globaal de bouwwerken worden opgenomen die nu in het experiment Almere, Delft, Zoetermeer vallen dan worden na inwerkingtreding van de Wkb de volgende bouwwerken niet meer aan het Bouwbesluit 2012 getoetst:
Artikel 6g (Besluit uitvoering Crisis- en herstelwet)
Artikel 2.10, eerste lid, onder a, van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht is niet van toepassing, indien een aanvraag om een omgevingsvergunning voor een activiteit als bedoeld in artikel 2.1, eerste lid, onder a, van die wet betrekking heeft op:
- een op de grond staand bijbehorend bouwwerk als bedoeld in artikel 1, eerste lid, van bijlage II bij het Besluit omgevingsrecht, mits niet hoger dan 5 meter;
- een dakkapel;
- een dakraam, daklicht, lichtstraat of soortgelijke daglichtvoorziening in een dak;
- een collector voor warmteopwekking of een paneel voor elektriciteitsopwekking;
- een kozijn, kozijninvulling of gevelpaneel;
- een zonwering, rolhek, luik of rolluik aan of in een gebouw;
- tuinmeubilair;
- een sport- of speeltoestel voor uitsluitend particulier gebruik, mits uitsluitend functionerend met behulp van de zwaartekracht of de fysieke kracht van de mens;
- een erf- of perceelafscheiding;
- een vlaggenmast
Dus voor dakkapellen en alle op de grond staande bijbehorende bouwwerken van maximaal 5 meter hoog is straks wellicht nog wel een vergunning nodig maar bevat die vergunning geen Bouwbesluitaspecten meer. En de bouwwerken vallen dus ook niet onder de Wkb. De onderkant van Gevolgklasse 1 wordt dus straks gevormd door nieuwbouw van woningen en bedrijfspanden en de grotere verbouwingen. Het grootste deel van de ‘veelvoorkomende bouwwerken’ zal waarschijnlijk buiten de Wkb vallen. Totdat de Omgevingswet het geheel in elkaar schuift ontstaat een vergunningstelsel dat er uitziet als hieronder. De wijziging in Gevolgklasse 1 ‘schuift’ daar dus nog een klasse tussen.
“niet-seriematige verbouw”
Wat schrappen we dan als je niet start met Gevolgklasse 1 maar alleen met nieuwbouw en seriematige verbouw? Als we de lijst hiervoor vergelijken met de lijst vergunningvrije bouwwerken uit bijlage II van het Bor dan valt aan de onderkant af:
- de overige verandering aan een bouwwerk indien de constructie wijzigt. Wijzigingen van de constructie in combinatie met een vergunningvrije activiteit – denk aan een doorbraak tbv een aanbouw – zijn en blijven overigens vergunningvrij.
- De verbouwing waarbij de indeling in brandcompartimenten wordt gewijzigd.
- het meerlaags bijbehorende bouwwerk
- het bijbehorende bouwwerk hoger dan 5 meter
- het niet op de grond staande bijbehorende bouwwerk
Een beperkt aantal bouwactiviteiten dus, die ook nog seriematig kunnen zijn (denk aan renovatie van corporatiebezit). Een groot deel van het ‘klein burgerwerk’ valt sowieso al buiten het stelsel. De effecten van de voorgestelde aanpassing lijken beperkt, zeker omdat de wijziging in de aansprakelijkheid al wel direct voor alle partijen gaat gelden.
Vind ik leuk:
Vind-ik-leuk Laden...
De frequente bezoeker van de iBK-site is zeker bekend met de bijdragen die Pieter Plass van CBB / Bouwdossier levert aan de discussie rondom Kwaliteitsborging voor het bouwen. In een tweetal recente bijdragen roep Pieter nogmaals op om aan de slag te gaan – dit keer via een open brief aan VBWTN – en vraagt Pieter zich verder af of er geen plicht moet komen voor de aannemer om zijn eigen werk te controleren.
In de brief van 9 oktober 2015 aan minister Blok wijst het LenteAkkoord de minister op de voortdurende problemen met het energielabel voor woningen. Het ontbreken van een label bij oplevering leidt in sommige gevallen tot het niet vrijvallen van de waarborgsom (de laatste 5%). De partijen achter het LenteAkkoord (Aedes, Bouwend Nederland, NEPROM en NVB) vragen de minister mede hierom met klem de problemen met het label zo spoedig mogelijk op te lossen.
Ondanks dat de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen geen wijzigingen aanbrengt in het contractrecht, zal de rol van de kwaliteitsborger in het bouwproces zeker privaatrechtelijke gevolgen hebben. In Vastgoedrecht 2015-4 is een artikel van