VNG: “wetsvoorstel #Wkb nu onduidelijk en onuitvoerbaar”

In een brief aan de Tweede Kamer stelt de VNG dat het voorliggende wetsvoorstel kwaliteitsborging nog aanpassing behoeft om goed te kunnen werken. De VNG is vooral ongerust over de rol van de gemeente. In het huidige wetsvoorstel zou de gemeente bij het ontbreken van een verklaring van een kwaliteitsborger moeten handhaven tegen de nieuwe eigenaar zonder informatie over de problemen die er zijn. De VNG vraagt daarom om twee aanpassingen:

  1. Verplicht kwaliteitsborgers een verklaring af te geven dat een bouwwerk voldoet aan de eisen voor oplevering
  2. Verplicht het bijvoegen van een risicoanalyse bij de vergunningaanvraag en een rapportage hierover bij de oplevering

Het tweede punt is tijdens de plenaire behandeling van de wet op 18 januari al door minister Blok toegezegd. Het eerste punt lijkt een logische gevolg te zijn van de wet: vraag als opdrachtgever om een verklaring voordat je de oplevering accepteert. De VNG wil dit bij wet geregeld hebben.

Uit de brief blijkt dat de VNG het inhoudelijk beoordelen van een het dossier bevoegd gezag en andere zaken in combinatie met het stelsel geen goede oplossing vindt. Het is of een stelsel waarop de gemeente kan vertrouwen of een inhoudelijke controle door de gemeente. Daarmee lijkt de VNG het oneens te zijn met het door De Vries (PvdA) ingediende amendement, waarin de gemeente een vergunning voor ingebruikname moet verstrekken.

De VNG verzoekt de Kamer de behandeling van de wet uit te stellen om de genoemde punten te bespreken. Iets waar veel partijen het nadrukkelijk niet mee eens zullen zijn en wat gezien de toezeggingen in de eerste termijn ook niet nodig lijkt.

 

Brancheorganisaties Zorg en Onderwijs: laat aansprakelijkheid in wetsvoorstel #Wkb ongewijzigd

Tijdens het Kamerdebat inzake de Wetsvoorstel kwaliteitsborging op 18 januari jl. heeft het CDA een amendement ingediend om de voorschriften in de Wkb inzake de aansprakelijkheid van de aannemer aan te passen. In het wetsvoorstel is de aannemer aansprakelijk voor alle gebreken, tenzij deze gebreken niet aan de aannemer zijn toe te rekenen. Voor de consument is dit dwingend recht en mag de aannemer er niet van afwijken. In geval sprake is van een professionele opdrachtgever mogen partijen in onderling overleg andere afspraken maken. Het amendement van het CDA beperkt de gewijzigde aansprakelijkheid voor gebreken na oplevering tot de consument. Voor de opdrachtgever die uit hoofde van zijn beroep (en dat zijn ook scholen en zorgpartijen) laat bouwen zouden dan de huidige regels blijven gelden.

BOZ vraagt – mede namens Aedes, Federatie Opvang, RIBW Alliantie, PO-raad en VO-raad (brancheverenigingen in de zorg en in het onderwijs) – de Tweede Kamer in een brief dit amendement niet te steunen. De argumenten daarvoor zijn onder meer:

  • “Professioneel” opdrachtgever veronderstelt dat de opdrachtgever regelmatig bouwopdrachten verleent. Dat is vaak niet het geval in de zorgsector en het onderwijs.
  • Professionele opdrachtgevers formuleren de opdracht steeds meer in alleen functionele termen (outputspecificaties) en steeds minder in technische termen (bestek met tekeningen). Daarin wordt steeds vaker gesteund op de technische kennis van de aannemer.
  • Toezicht of directievoering van of namens de opdrachtgever is echter niet bedoeld om de kwaliteitsborging van de aannemer te verzorgen, maar is er voor zekerstelling van de opdrachtgever

De gehele brief is hier te lezen: 170130 Aansprakelijkheid in de bouw

 

#Kwaliteitsborging: ‘We moeten meer projecten doen!’

Aannemingsbedrijf Lamers en kwaliteitsborger PlanGarant doen bij de bouw van negen woningen in Eindhoven ervaring op met de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen. De Aannemer bericht over het project in een serie artikelen. In het vierde en laatste deel van de serie over dit project wordt gekeken naar de afbouw- en opleverfase en leerpunten voor de betrokkenen van het gehele project. Gevraagd naar hun ervaringen met kwaliteitsborging bij het project Landleven in de gemeente Eindhoven tekent Aannemersvak het volgende op:

Architect Tijs Karsmakers
“Normaal gesproken zou ik er na vergunningverlening niet veel meer van gehoord hebben. Ik zou zelf ook nooit met de gemeente hebben gebeld met vragen over hoe iets nu precies zit. Dat gebeurt nu wel. Wat dat betreft heb ik het idee dat er veel kritischer gekeken wordt tijdens de bouw.”

Aannemer Kees-Jan Lamers
“Wat PlanGarant heeft gedaan vind ik een toevoeging. Het overleg is veel fijner, want het zijn mensen uit de praktijk, al is dat ook een beetje afhankelijk van wie komt toetsen, heb ik gemerkt. Het andere onderdeel van de wet, de verhoogde aansprakelijkheid, daar ben ik echt niet blij mee.”

Kwaliteitsborger Erik Schot
“Ik had graag eerder de toets op willen pakken. Voordat alle woningen waren verkocht. Dan is er meer rust om zaken te bespreken. Daarnaast is er het punt van die registratie: wat ga je vastleggen en hoe diep?”

Het gehele interview – het vierde en laatste deel van de serie – is te lezen via deze link. De eerdere afleveringen uit de serie kunt u nalezen van de links hieronder.

  1. Experiment met private kwaliteitsborging
  2. Constructieberekening en EPC pas later indienen
  3. Een vinkje voor bouwkwaliteit

“Pas op de plaats met privaat bouwtoezicht in Den Haag”

De gemeente Den Haag heeft op 19 januari in een persbericht aangegeven pas op de plaats te maken met haar deelname aan het pilotproject Keurmerk Garantiewoningen. De gemeente Den Haag houdt nieuwe aanvragen zoveel mogelijk buiten de pilot. Het gehele persbericht van de gemeente Den Haag is hier te lezen.

Meer informatie over het experiment Keurmerk Garantiewoningen is te vinden via Pilots. Het experiment is eind 2014 gestart en loopt in 5 gemeenten. De ervaringen met het project hebben er bij de deelnemende waarborginstellingen toe geleid dat zij hun instrumenten hebben kunnen verbeteren. De leerpunten op het gebied van onder meer onafhankelijkheid en de gereedmelding zijn meegenomen in het wetsvoorstel kwaliteitsborging en in de onderliggende wetgeving. ook heeft minister Blok tijdens het debat over de Wet kwaliteitsborging op 18 januari 2017 toegezegd tegemoet te komen aan een onder meer door Den Haag gevraagde aanpassing van het stelsel, zodat de gemeenten hun toekomstige rol beter kunnen invullen.

Over de ervaringen met enkele proefprojecten (waaronder het experiment) is op 9 december een evaluatierapport aan de Tweede Kamer toegezonden. Het rapport laat zien dat de pilots een goede leerervaring zijn voor zowel kwaliteitsborgers als aannemers en dat de resultaten in de loop van de pilots verbeteren. De aanbevelingen uit het rapport worden overgenomen bij lopende en nieuwe pilots. In het kader van het project Keurmerk Garantiewoningen is inmiddels gestart met de intensivering van de begeleiding.

Samenvatting debat Wet #kwaliteitsborging voor het bouwen

Op 18 januari 2017 is gedebatteerd over het wetsvoorstel Kwaliteitsborging voor het bouwen. Bij het debat waren – naast minister Blok – de Kamerleden De Vries (PvdA), Van de Linde (VVD), Ronnes (CDA), Bashir (SP), Madlener (PVV), Bisschop (SGP) en Koolmees (D66) aanwezig. Op de website van de Tweede Kamer is het ongecorrigeerde verslag van het debat te lezen. Een link naar dat verslag en naar de in deze samenvatting beschreven amendementen is te vinden onder Wet kwaliteitsborging op deze website.

In deze samenvatting is een korte weergave gegeven van de belangrijkste onderwerpen die tijdens het debat besproken zijn: de aansprakelijkheid van de aannemer, de rol van de gemeente, leges, monumenten, implementatie en de dossiervorming.

Aansprakelijkheid van de aannemer

Alle partijen spraken steun uit voor de aanscherping van de aansprakelijkheid van de aannemer. De VVD had geen commentaar bij de wijze waarop dit onderwerp nu al geregeld is in het wetsvoorstel.

De aansprakelijkheid ging echter voor de PvdA nog niet ver genoeg. De Vries diende daarom een amendement (nr. 11) in om de aannemer in alle gevallen aansprakelijk te kunnen stellen, ook als de fout door of in opdracht van derden is gemaakt. Vanuit diverse partijen werd daar tegenin gebracht dat een dergelijke aansprakelijkheid niet terecht is in gevallen dat bijvoorbeeld een opdrachtgever direct aan een onderaannemer vraagt bepaalde werkzaamheden uit te voeren. Minister Blok gaf aan het amendement van De Vries in deze vorm te ontraden.

Vanuit het CDA kwam een heel ander geluid: Ronnes diende een amendement (nr. 9) waarmee de aangescherpte aansprakelijkheid voor de aannemer niet zou gaan gelden voor een overeenkomst met een professionele opdrachtgever, maar alleen voor een overeenkomst met een consument. Argument hiervoor was dat de professionele opdrachtgever zelf weet wat hij opdraagt en je eventuele fouten dan niet de aannemer kan verwijten. Tegen dit amendement werd door De Vries ingebracht dat een aannemer moet weten wat hij bouwt en opdrachten die niet leiden tot een bouwwerk dat voldoet aan de wet niet moet aannemen. Ook de VVD steunde het amendement niet. In reactie gaf minister Blok aan het voorstel van het CDA in deze vorm niet te willen steunen en aan de voorliggende tekst te willen vasthouden. Waar ligt immers de grens van de echte professionele opdrachtgever? Ronnes heeft aangegeven het voorstel te willen herformuleren.

In het kader van de aansprakelijkheid en het kunnen halen van je recht als consument deed de minister nog de toezegging te willen onderzoeken hoe dit eenvoudiger kan onder het nieuwe stelsel. Ook deed de minister nog de toezegging met de verzekeringsbranche te gaan overleggen over goede verzekeringsproducten voor consumenten. De oproep van Bashir om alsnog de motie-Jansen/De Vries (32757, nr. 50) uit te voeren en te komen tot een verplichte verzekerde garantie kreeg geen steun.

Rol van de gemeente

Op de SP na was er steun voor het wetsvoorstel waar het de verschuiving van de preventieve toetsing aan het Bouwbesluit naar private partijen betreft. De SP was van mening dat een dergelijk privatisering geen goed idee is, waarna diverse partijen aangaven dat er feitelijk geen sprake is van privatisering.

De Vries diende – mede op basis van de brief die de G4 vorige week aan de Kamer stuurde – een amendement in (nr. 12) waarmee het mogelijk moet worden dat gemeenten aanwijzingen geven aan kwaliteitsborgers om bepaalde aspecten extra mee te nemen in hun toezicht. Minister Blok reageerde hierop met de toezegging dat hij in de AMvB zal opnemen dat het inspectieplan van de kwaliteitsborger met de vergunningaanvraag mee moet richting gemeenten. Zo nodig kunnen gemeenten dan op basis van hun reguliere toezichtstaak aanvullende informatie opvragen dan wel aanwijzingen geven. Tevens komt er in de AMvB een informatieplicht voor de kwaliteitsborging richting gemeenten. De minister verzocht De Vries om gegeven deze toezeggingen het amendement in te trekken.

Leges

Alle partijen benadrukte dat de huidige leges te hoog zijn en zeker met de invoering van de Wkb omlaag moeten. Met name Madlener (PVV) had diverse interrupties op dit punt. Van de Linde vroeg de minister gebruik te maken van zijn bevoegdheid om via de Wabo wettelijk te regelen dat de leges aan een maximum gebonden worden. De minister gaf aan af te willen wachten wat de plicht om transparant te maken hoe hoog de gemeentelijke kosten zijn oplevert als het gaat om de leges. Vervolgens deed Blok de toezegging dit goed in de gaten te zullen houden en bij onvoldoende effect de leges wettelijk te zullen beperken.

Monumenten

Vanuit de SGP en het CDA werden vragen gesteld in hoeverre het voorgestelde stelsel voldoende zekerheid oplevert voor het behoud van monumenten. De SGP vroeg daarbij de minister monumenten buiten de gevolgklassen te houden. In reactie gaf de minister aan dat in de AMvB al extra eisen gesteld worden aan monumenten. De minister ging er van uit dat dit – in combinatie met de toezegging dat het inspectieplan aan de gemeente wordt verstrekt – voldoende is om ook monumenten onder het nieuwe stelsel mee te nemen.

Implementatie en evaluatie

Met name D66 had vragen over de invoering en evaluatie van de wet. Ook andere partijen vroegen zich af in hoeverre er straks voldoende kwaliteitsborgers aanwezig zijn. In reactie gaf de minister aan vooralsnog vast te willen houden aan de invoering per 1-1-2018. De minister verwacht dat er voldoende kwaliteitsborgers zullen zijn, mede omdat ook de huidige BWT-ambtenaren dat werk straks voor kwaliteitsborgers uit kunnen gaan voeren. Blok gaf verder aan stap voor stap in te willen voeren waarbij jaarlijks goed door de toelatingsorganisatie gemonitord wordt. Tevens zal er na drie jaar geëvalueerd worden alvorens gevolgklassen 2 en 3 worden opgenomen in het stelsel.

Dossiervorming

De Vries diende nog een amendement (nr. 14) in over een verplicht dossier dat voor ieder gebouw en voor iedere verbouwing zou moeten gaan gelden. De aannemer zou dat dossier moeten opstellen en de gemeente zou het moeten beheren. De gemeente zou tevens op basis van dat dossier moeten oordelen of het bouwwerk voldoet en de regels. De Vries zou hieraan gekoppeld een toestemming tot ingebruikname willen zien, binnen een week na aanlevering van het dossier. De minister gaf aan te willen kijken naar het voorstel maar zeker niet zo ver te willen gaan als De Vries voorstelde. De minister gaf tevens aan dat het voorliggende amendement erg ingrijpend is en zeker tot vertraging gaat leiden. De Vries gaf aan een bundeling te willen van het dossier bevoegd gezag en het consumentendossier en dus eigenlijk niets extra’s te willen. Aangezien dat kennelijk onduidelijk geformuleerd is verzocht De Vries de voorzitter om de tweede termijn uit te stellen, zodat hij met een beter voorstel kan komen. De andere partijen gingen akkoord, waarbij ook Bashir aangaf nog met een amendement op de verplichte verzekerde garantie te willen komen.

Over twee weken gaan we dus door in tweede termijn…

 

“Wet #kwaliteitsborging overbodig in Rijssen”

Na drie pilots is Nijhuis Bouw dusdanig enthousiast over kwaliteitsborging dat ze ook zonder de wet doorgaan met deze manier van werken. In een interview met Cobouw afgelopen woensdag 11 januari stelt Rob Nijhuis: “…of die wet van minister Blok nou wel of niet wordt ingevoerd, wij gaan ermee door”.

Het hele interview is terug te lezen via Cobouw. En of, en zo ja wanneer de wet kwaliteitsborging doorgaat weten we als het goed is na deze week. In de aanloop naar de behandeling in de Kamer hebben diverse partijen inmiddels ook schriftelijk hun standpunten duidelijk gemaakt.

Plenaire behandeling #Wkb op 18 januari 2017

De Tweede Kamer heeft de plenaire behandeling van de Wet kwaliteitsborging gepland op woensdagmiddag 18 januari 2017. De Tweede Kamer trekt er de hele middag voor uit: 13.15 – 18.00. De behandeling is in de plenaire zaal en open voor publiek. Zie de website van de Tweede Kamer voor meer informatie.

Inmiddels komen ook de reacties/ brieven van branche- en belangverenigingen binnen:

Hoewel sommige aannemers ook zonder wettenlijke regeling al aan de slag gaan, is het voor veel partijen wachten op duidelijkheid. Het is dan ook de hoop dat het overleg niet alsnog wordt uitgesteld…

Legeskorting met #kwaliteitsborging

Op de website van Rowiq Advies is de nieuwe lijst te vinden van gemeenten die legeskorting verstrekken op bouwplannen waarbij gebruik gemaakt wordt van een instrument voor kwaliteitsborging. De korting varieert van 10% in onder meer Castricum en Delft tot 75% of meer in Horst aan de maas. Nieuw in 2017 zijn de gemeenten Borne, Etten Leur en Roermond. Vervallen zijn Raalte en Venlo. Bij verschillende gemeenten is daarnaast korting mogelijk voor specifieke (proef) projecten.

De Vereniging bouw- en woningtoezicht Nederland roept gemeenten op om te starten met pilots en proefprojecten. Zie ook de oproep in Bouwkwaliteit in de praktijk.