Categorie: Nieuwsberichten

Nieuwe invoeringsdatum Wet kwaliteitsborging voor het bouwen 1 juli 2022

Geplaatst opAuteurHajé van Egmond13 reacties

De beoogde inwerkingtredingsdatum van de Omgevingswet wordt met een half jaar verplaatst naar 1 juli 2022. Dat meldt minister Ollongren van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in een brief aan beide Kamers. Ook de Wet op de Kwaliteitsborging (Wkb) voor het bouwen die aan de Omgevingswet is gekoppeld, zal hierdoor op 1 juli 2022 in werking treden.

Bij de implementatie van de Omgevingswet en de Wkb staat de dienstverlening aan inwoners en ondernemers centraal. Dit betekent dat het digitale en juridische stelsel voor alle betrokken partijen goed moet werken. Om tot een verantwoorde inwerkingtreding te komen, heeft minister Ollongren na een zorgvuldige afweging en na overleg met de koepels van gemeenten, provincies en waterschappen besloten om hiervoor meer tijd te nemen.

Extra oefentijd proefprojecten
Door de nieuwe datum van 1 juli 2022 hebben gemeenten, architecten, bouwers en kwaliteitsborgers nu meer tijd om met de Wkb te oefenen. De afgelopen jaren zijn er al diverse proefprojecten uitgevoerd. Hieruit bleek onder meer dat alle stakeholders baat hebben bij het draaien van proefprojecten om zo hun werkprocessen goed op orde te krijgen voor de daadwerkelijke inwerkingtreding.  ‘De latere inwerkingtreding van de Wkb geeft ons extra tijd om nog meer vertrouwd te raken met de wet,’ aldus Titia Siertsema, implementatiemanager van de Wkb. ‘Het is daarom van groot belang dat in de gehele keten goed wordt geoefend en van elkaar wordt geleerd. Pak de extra tijd die we nu hebben dus met beide handen aan!’

Proefprojecten
Het ministerie van Binnenlandse Zaken stimuleert het uitvoeren van proefprojecten en stelt hier ook een subsidie voor beschikbaar. Tot en met de nieuwe invoeringsdatum kan met de nieuwe wet worden geoefend als ware de wet al is ingevoerd. Doel is om zoveel mogelijk ervaringen op te doen met de instrumenten voor kwaliteitsborging en de samenwerking tussen verschillende partijen. Voor ervaring met een proefproject kijk de video Bernheze. Een overzicht van deze proefprojecten staat hier. Informatie over het opstarten van een proefproject staat hier.

De voorzitters van Koninklijke Bouwend Nederland, Techniek Nederland en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten onderschrijven het belang  van de proefprojecten. In deze video doen zij een oproep om zo veel mogelijk met de nieuwe wet te gaan oefenen.

De voorzitters van Koninklijke Bouwend Nederland, Techniek Nederland en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten onderschrijven het belang  van de proefprojecten. In deze video doen zij een oproep om zo veel mogelijk met de nieuwe wet te gaan oefenen.

Brief aan Eerste Kamer: Lanceer Besluit kwaliteitsborging ongewijzigd!

Geplaatst opAuteurHajé van Egmond1 reactie

In de vragen over het Ontwerpbesluit kwaliteitsborging die de Eerste Kamer op 15 april 2021 aan minister Ollongren stuurde werd een aantal keer verwezen naar artikelen van de hand van mr. dr. ing. Peter de Haan, advocaat-partner bij PDH Advocatuur. Het feit dat de verwijzingen naar zijn artikelen en de daaraan gekoppelde conclusies en vragen naar de mening van De Haan niet overeenkomen met de inhoud van zijn artikelen was aanleiding een open brief te schrijven aan de Eerste Kamer. In zijn brief gaat Den Haan, gepromoveerd op de Wkb, in op de vragen van de Eerste Kamer. Ook maakt hij duidelijk wat zijn mening is over de wet en het ontwerpbesluit kwaliteitsborging.

Over dat laatste is De Haan duidelijk: “Ik ben van mening dat de laatste 22 februari 2021-versie van het Bkb (Besluit kwaliteitsborging voor het bouwen, red.) geen enkele wijziging meer behoeft en dat het wenselijk is dat het Bkb binnenkort in het Staatsblad wordt gepubliceerd. Boven alles is duidelijkheid over de inwerkingsdatum wenselijk. Die duidelijkheid in de vorm van een harde inwerkingtredingsdatum op korte termijn zal uw Kamer moeten geven. Hiermee geeft u een positief signaal af dat de verdere voorbereiding  op het stelsel van kwaliteitsborging ten goede komt.”

De Brief van de Haan is te lezen via deze link.

“Brief aan Eerste Kamer: geef duidelijkheid over de Wkb”

Geplaatst opAuteurHajé van Egmond

In een open brief aan de Commissie BiZa reageert Ottillie Laan, advocaat bouw- en vastgoedrecht bij Bavelaar advocaten, op de vragen die op 15 april 2021 door de Eerste Kamer over het Ontwerpbesluit kwaliteitsborging zijn gesteld. Laan is van mening dat uit vragen blijkt dat een nadere uitleg van de privaatrechtelijke wijzigingen noodzakelijk is. Ze vraagt dan ook af of die deskundigheid niet aan tafel had moeten zitten tijdens de deskundigenbijeenkomst van 23 maart 2021.

In de brief gaat Laan puntsgewijs de vragen van de Commissie – voor zover betrekking hebbend op privaatrecht – langs. Ze maakt in haar brief duidelijk dat het aan de initiatiefnemer is om aan publiekrechtelijke verplichtingen, zoals de bouw- en gereedmelding, te voldoen. Een kwaliteitsborger is weliswaar verplicht maar is niet degene die voor deze zaken verantwoordelijk is. Verder is het aan de aannemer om zorg te dragen voor een consumentendossier en voor het voldoen aan de voorschriften.

Met haar brief wil Ottillie Laan bijdragen aan begrip de wet en draagvlak voor een spoedig invoering van de Wkb. De brief is te lezen via de De Bouwadvocaat, de website van Ottillie Laan.

‘In Emmen komt alles op positieve wijze bij elkaar’

Geplaatst opAuteurHajé van Egmond

Wethouder Jisse Otter van de gemeente Emmen windt er geen doekjes om. De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen speelt nog veel te weinig in de samenleving en eigenlijk geldt dat ook voor de politiek. Toch zijn het bestuur en de ambtenaren in zijn gemeente al enige tijd voortvarend aan de slag met de implementatie van de wet. ‘Als gemeente weten we dat de wet 1 januari 2022 (Red: 1 juli 2022) ingaat en dan weet ik liever wat er op ons afkomt. Mocht er alsnog gedoe komen dan wil ik dat we ook daar goed op zijn voorbereid.’

De inspanningen die tot nu toe in Emmen zijn geleverd, laten volgens Otter zien dat de komst van de Wkb een behoorlijke verandering gaat geven in de werkprocessen. ‘Tegen mijn collega’s in het land die dit onderwerp nog niet op de agenda hebben staan, zeg ik dat zij zich dus goed achter de oren moeten krabben als er in hun gemeente nog niets is gedaan.’

Binnen de muren van het gemeentehuis in Emmen wordt al enige tijd druk gewerkt aan de aankomende verandering op het gebied van vergunningen, toezicht en handhaving. ‘Ons ambtelijk apparaat had snel door dat de implementatie van deze wet behoorlijk wat impact zou hebben en heeft dat heel voortvarend aangepakt,’ vertelt Otter.

Kosten kwaliteitsborging
Otter is als wethouder betrokken bij toezicht en handhaving en daarnaast ook verantwoordelijk voor de financiën van de gemeente. Het gesprek gaat dus al snel over de kosten van kwaliteitsborging. ‘De vraag is of we er in toekomst met de leges nog uitkomen, want er blijven situaties bestaan waar leges blijven gelden. En ook voor aannemers geldt dat zij kwaliteitsborging nu nog als een extra kostenpost zien. Tegelijkertijd wijs ik hen er altijd op dat de faalkosten nu gemiddeld zo’n 15 % zijn. Dankzij kwaliteitsborging zou ik verwachten dat dat een stuk lager komt te liggen. Ik kijk dus erg uit naar de resultaten van de proefprojecten die wij in de gemeente hebben lopen. Op basis daarvan kunnen we weer nieuwe stappen nemen.’

Lees het volledige interview met Jesse Otter over de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen op de website van de VNG. Lees ook het interview met Tonko Aeilkema over het Ambassadeursnetwerk Emmen. Meer informatie over Ambassadeursnetwerken vindt u via deze link.

Proefprojecten Wkb: “Daar heeft u straks allemaal profijt van!”

Geplaatst opAuteurHajé van Egmond

In een videoboodschap roepen Maxime Verhagen (Bouwend Nederland), Doekle Terpstra (Techniek Nederland) en Jan van Zaanen (VNG) op om nu te beginnen met proefprojecten kwaliteitsborging. Proefprojecten zijn volgens Verhagen noodzakelijk om voldoende ervaring op te doen met de Wkb. En dat moet samen met opdrachtgevers, aannemers, architecten, kwaliteitsborgers en gemeenten. Zoals Van Zanen zijn oproep ook besluit: “Zoek elkaar op, wissel ervaringen en kennis uit. Daar heeft u straks allemaal profijt van”.

‘Koper beter beschermd, aannemerij volwassen’

Geplaatst opAuteurHajé van Egmond1 reactie

De gemeente Ermelo heeft een traditie in verbinding zoeken met lokale bouwers. Die traditie vertaalt zich onder andere naar een vroegtijdige deelname aan proefprojecten voor de Wet kwaliteitsborging bouwen (Wkb). Na twee proefprojecten is wethouder Wouter Vogelsang overtuigd: ‘De koper is beter beschermd en de aannemerij is gedwongen om volwassen te worden. De kwaliteitsborgers zitten veel dichter op de huid van de aannemers doordat de borgers voortdurend tussentijds toetsen. Daardoor gaat de kwaliteit van bouwprojecten aantoonbaar omhoog.’

Tegenover het gemeentehuis staat een complex met winkels en appartementen. Elders in Ermelo zijn 21 koopwoningen in aanbouw. Beide projecten zijn of worden gebouwd onder de systematiek van de Wkb. Vogelsang: ‘In 2018 zijn we er als het ware blind in gestapt. Eens in de twee tot drie jaar houden we een informatieavond voor bouwend Ermelo waarin we de bouwers bijpraten over ontwikkelingen in wet- en regelgeving. We zoeken daarin nadrukkelijk de verbinding. Mede daardoor is het voornemen ontstaan om een Wkb-proefproject te starten.’ Inmiddels kan Vogelsang het andere gemeenten volmondig aanraden om zich aan te melden met een proefproject: ‘Ik zou zeggen: ga ervoor. Door een proefproject te draaien leer je wat ieders rollen zijn en ook hoe je als gemeente je nieuwe rol kunt invullen. Mochten bestuurders nog vragen hebben of twijfelen over nut en noodzaak om ervaringen op te doen met proefprojecten, dan ben ik altijd bereid daar een toelichting op te geven.’

Bouw- en Woningtoezicht

Een van de leerpunten zo niet zorgpunten voor een gemeente is wat er verandert voor de medewerkers van Bouw- en Woningtoezicht: is er straks nog wel werk voor hen? Vogelsang: ‘Hun taken verschuiven maar ik kan je verzekeren dat er nog wel voor honderd jaar werk ligt, zeker met de komende landelijke Actieagenda Wonen. Onze gemeente alleen al heeft de opgave om 460 woningen te bouwen.’

In Ermelo wordt de medewerker van bouwtoezicht ondersteund door 4 BOA’s. Zij worden ingezet als toezichthouder bij kleine bouwvergunningen. Ook houden ze toezicht op de naleving van bestemmingsplanvoorschriften in onder andere het buitengebied als het gaat om de bestemming van leeg komende agrarische bedrijfsgebouwen. Bovendien is de verwachting dat bouwtoezicht straks een belangrijke rol krijgt in het toezicht op duurzaamheidsaspecten van bouwprojecten. Vogelsang: ‘Je kunt daar afspraken over maken met de kwaliteitsborger. Laat je dat toezicht aan hem over of doe je het zelf? Je kunt als gemeente in de verdediging schieten of je kunt gaan omdenken.’

Goedkeurende verklaring

Aan het slot van een Wkb-project moet er een goedkeurende verklaring liggen van de kwaliteitsborger dat aan alle eisen van het Bouwbesluit is voldaan. Maar wat als de borger op aspecten geen ‘vinkje’ kan zetten? Vogelsang: ‘Wij blijven te allen tijde bestuurlijk verantwoordelijk. We kiezen dan ook of we vervolgens handhaven of niet. Maar, als het goed is komen we niet snel voor zo’n beslissing te staan, omdat we steeds tijdens de bouw worden bijgepraat. Zo kunnen we snel tussendoor schakelen en zaken bijstellen.’

Korting op bouwleges

Ermelo geeft voor de proefprojecten veertig procent korting op de bouwleges. Na 1 januari 2022 (Red. 1 juli 2022) geldt dat niet meer, terwijl de kwaliteitsborgers wel moeten worden betaald. Vogelsang, tevens wethouder van financiën: ‘Zoals het nu is ingericht, gaan wij inkomsten verliezen. Hoe we die tekorten gaan opvangen, daarvoor kijken we naar de rijksoverheid. Dit maakt overigens mede deel uit van de evaluatie van artikel 2 van de Financiële-verhoudingswet.’

Uit dit artikel 2: ‘Indien beleidsvoornemens van het Rijk leiden tot een wijziging van de uitoefening van taken of activiteiten door provincies of gemeenten, wordt in een afzonderlijk onderdeel van de bijbehorende toelichting met redenen omkleed en met kwantitatieve gegevens gestaafd, welke de financiële gevolgen van deze wijziging voor de provincies of gemeenten zijn. In de toelichting wordt tevens aangegeven via welke bekostigingswijze de financiële gevolgen voor de provincies of gemeenten kunnen worden opgevangen.’

Tegelijkertijd stelt de wethouder vast dat kopers dankzij de Wkb meer waar voor hun geld zullen krijgen, lees: een betere kwaliteit. ‘Daar mag best iets tegenover staan, dus met gevolgen voor de prijs. De wet dwingt bouwers immers om gemaakte afspraken na te komen, dankzij de kwaliteitsborging tijdens de bouw.’

De diepte in met de Wkb-lunchsessies

Geplaatst opAuteurHajé van Egmond

Keimpe StroopWat houdt de Wet Kwaliteitsborging (Wkb) nu precies in? Wat is en doet een kwaliteitsborger? Wat verandert er voor ons als bedrijf of gemeente? Een greep uit de vragen die op dit moment, driekwart jaar voor het in werking treden van de Wkb (per 1 juli 2022 is het zover), leven.

Om de vragen te beantwoorden, zijn er vanaf 1 april de interactieve lunchsessies van de Wkb. Gewoon thuis, van achter uw scherm met een boterham in de hand, kunt u elke twee weken meeluisteren en vooral meepraten. In elke sessie neemt Titia Siertsema, implementatiemanager Wkb, u mee in de ontwikkelingen van de Wkb. Ook schuift een expert aan de lunchtafel aan. Deze expert gaat dieper in op een specifiek thema of onderwerp en kan uw vragen beantwoorden.

Bij de allereerste lunch op 1 april a.s. is Keimpe Stroop, kwaliteitsborger van het eerste uur, te gast. Onderwerpen die aan bod komen, zijn wat zijn werk als kwaliteitsborger inhoudt, zijn verwachtingen voor de aannemer en hij vertelt over zijn ervaringen met proefprojecten. En natuurlijk kan Keimpe met zijn ervaring u op weg helpen. Praat daarom mee en stel uw vraag tijdens de lunchsessies over de Wkb.

Aanmelden kan via deze pagina.

Gemeente Emmen: “Pak proefprojecten praktisch aan”

Geplaatst opAuteurHajé van Egmond

Al snel was in Emmen duidelijk dat de implementatie van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen veel voeten in de aarde zou hebben. Alie Haan, jurist bij de gemeente, had in september 2019 een inventarisatie van mogelijke gevolgen gemaakt. Hieruit bleek dat meerdere disciplines binnen de gemeentemuren met de Wkb te maken zouden krijgen. Op basis van deze analyse werd een projectteam opgezet om de implementatie te begeleiden. Nu ruim een jaar later vertellen projectleider Tonko Aeilkema en projectsecretaris Anet Hoorn samen met Alie Haan over het belang van de praktische aanpak bij de implementatie van de Wkb.

Projectteam

De gevolgen van de in werkingtreding van de Wkb zijn in Emmen behoorlijk groot te noemen. Ruim 60 % van alle bouwwerken vallen onder de zogeheten gevolgklasse 1. ‘Dat betekent dus veel voor bijvoorbeeld onze leges en de capaciteit bij vergunningen, toezicht en handhaving,’ vertelt Alie Haan. ‘Wij hebben een breed projectteam opgezet waarbij vanuit meerdere afdelingen medewerkers aanhaken. Daardoor kunnen we intern snel schakelen.’

Bij aanvang begon het projectteam met een situatieschets. ´We hebben beschreven hoe het er nu aan toe gaat en wat de Wkb na in werkingtreding voor de procedures zal betekenen,´ vertelt Tonko Aeilkema. Maar dat bleef toch vrij theoretisch, vonden ze in het Emmense. ‘Het werd ons al snel duidelijk dat we proefprojecten nodig hadden om de daadwerkelijke impact te kunnen inschatten.´

Proefprojecten

Inmiddels lopen in Emmen 7 proefprojecten en het einde is nog niet in zicht. Maar de proefprojecten kwamen niet vanzelf. Het projectteam heeft daar hard aan moeten trekken. Allereerst heeft het projectteam geld gekregen zodat de gemeente tijdens de proefprojecten de kwaliteitsborger betaalt. ‘Deze subsidie helpt natuurlijk om projecten van de grond te krijgen.’ vertelt Anet Hoorn, ‘Maar wat nog veel belangrijker was om aannemers, architecten en adviesbureaus zover te krijgen om mee te gaan werken aan proefprojecten.’

Een groep van ruim 25 bij de gemeente bekende aannemers, architecten en bouwkundig tekenbureaus  werd nog voor de zomer van 2020 uitgenodigd voor een informatieavond op 15 september, waarbij ook kwaliteitsborgers aanwezig zouden zijn. Omdat de uitnodiging vlak voor de bouwvak uitging, werd na de vakantie besloten om de aannemers ook persoonlijk te benaderen. Anet Hoorn belde alle aannemers die na de uitnodiging niets van zich hadden laten horen. ‘Een klein aantal was niet geïnteresseerd, maar het overgrote deel wel. Ook diegenen die nog niets van zich had laten horen op de uitnodiging. Uiteindelijk hebben de meeste bouwers tijd vrijgemaakt voor de bijeenkomst en hadden we op 15 september een groep van 40 belangstellenden’.

Lees de rest van het artikel op de website van de VNG