Onderzoek naar de toepassing van ‘Erkende’ Technische Oplossingen in instrumenten voor kwaliteitsborging

ligthartHet Ministerie van BZK heeft Ligthart Advies gevraagd om te onderzoeken wat de mogelijkheden zijn van ‘erkende’  technische oplossingen zoals voorgesteld door ERB, Rigo, Stabu in hun rapport R.2013/ERB-R011 van 29 november 2013 ‘Erkende technische oplossingen: deemed to satisfy / tot nut en genoegen van de gebruiker’.

Op grond van het onderzoek trekken de onderzoekers in hun rapport van 19 januari 2015 de volgende conclusies (zie hoofdstuk 5 van het rapport):

  • Een technische oplossing als beschreven in het ERB-rapport kan worden ingezet als hulpmiddel bij het bouwen volgens de bouwvoorschriften en/of het beoordelen door een kwaliteitsborger of een bouwwerk aan de technische bouwvoorschriften voldoet.
  • Technische oplossingen kunnen binnen de instrumenten, zoals die binnen het nieuwe stelsel van kwaliteitsborging zijn gedefinieerd, de kwaliteitsborger helpen een beoordeling van een bouwwerk op het voldoen aan de technische bouwvoorschriften te onderbouwen.
  • De toepasbaarheid van technische oplossingen wordt kansrijk geacht voor ‘standaard’ bouwwerken of delen daarvan in ‘standaard’ toepassingen. Naarmate er meer vrijheden in het ontwerp zijn, is er meer aanvullende deskundigheid nodig. Ook als er veel technische oplossingen in een ontwerp kunnen worden gebruikt, zal een kwaliteitsborger er op toe moeten zien dat de interactie tussen de verschillende technische oplossingen voldoen aan de eisen.
  • De toepassing van technische oplossingen als zelfstandig toegelaten instrument, dat wil zeggen niet als onderdeel van een (ander) instrument, lijkt vooralsnog binnen het nieuwe stelsel niet mogelijk, vanwege het ontbreken van de controle op de uitvoering als onderdeel van de methodiek. Daardoor ontbreekt de waarborg dat het opgeleverde bouwwerk voldoet aan het Bouwbesluit, terwijl een instrument, als bedoeld in de consultatieversie van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen, een kwaliteitsborger juist in staat moet stellen, een uitspraak te doen over het gerealiseerde bouwwerk.
  • De toepassingsmogelijkheden van technische oplossingen zonder betrokkenheid van een kwaliteitsborger in het ontwerp- of het uitvoeringsproces lijken bovendien zeer beperkt door de locatie- en bouwwerk afhankelijke eisen en omstandigheden (waaronder het rechtens verkregen niveau bij verbouw). Daardoor zal de inzet van een deskundige kwaliteitsborger om het voldoen van het bouwwerk als geheel (systeem in zijn omgeving) noodzakelijk zijn.
  • De technische oplossingen verschillen in de opzet en toepassingsmogelijkheden niet of nauwelijks van attesten, die eveneens een uitspraak doen over de toepassingsmogelijkheden van een bouwproduct of een bouwelement op basis van een eenmalige beoordeling van ontwerp. Net als bij attesten moet er op worden toegezien dat de uitvoering overeenkomt met hetgeen in de technische oplossing is vastgelegd.

De rapportage van het onderzoek is sinds 24 februari te vinden op rijksoverheid.nl. ERB, dat voor publicatie is gevraagd om commentaar op het rapport, heeft het rapport – inclusief commentaar op de bevindingen – al op 20 februari jl. via hun eigen website openbaar gemaakt. Naar de mening van ERB zijn de bevindingen in het rapport geheel onjuist en is dit in een overleg met Ligthart ook besproken. Een verslag van dat overleg is door ERB opgenomen in een preambule. De reactie van Ligthart Advies op de preambule is hier te lezen.