Categorie: Blogs

Blog: Meer kwaliteit, ook zonder Wkb

Posted onAuthorHajé van Egmond7 Reacties

Hoe je méér bouwkwaliteit krijgt (ook zonder de Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen)

Dit artikel is geschreven door Ottilie Laan en gepubliceerd op De Bouwadvocaat

‘Madonna, what have I done?’

‘Are we really going down? I don’t understand’ schreeuwde kapitein Mario Schettino.

Op dat moment sloegen de rotsen Isole Le Scole een gigantisch gat in de romp van de Costa Concordia. Een kwartier later kapseisde het cruiseschip in ondiep water net buiten de haven van Giglio. Kapitein Mario Schettino bracht een zeemansgroet. De rotsen zag hij over het hoofd. Ze stonden niet op de kaart, zei hij. In werkelijkheid staan ze er wel op. Èn steken ze duidelijk boven het water uit.

Zo ging het ook met het wetsvoorstel voor de Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen.

Wat regelt Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen?

In dit wetsvoorstel zorgt de bouw zelf voor meer bouwkwaliteit en een betere positie van de bouwconsument. Private kwaliteitsborgers toetsen bouwplannen vooraf en houden toezicht tijdens de bouw. De aannemer is eerder aansprakelijk. Ondertussen blijven gemeenten verplicht om te handhaven als een bouwwerk na de oplevering niet voldoet aan de voorschriften.

Waarom is de Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen in het zicht van de haven gestrand?

Tijdens het debat vergeleek Minister Plasterk het bouwen van een bouwwerk met het kopen van een auto bij de dealer. Als de auto niet goed is, ga je terug naar de dealer. Als het bouwwerk niet goed is, ga je terug naar de aannemer. Die vergelijking gaat mank.

Lees meer…

Sabotage…

Posted onAuthorHajé van EgmondLaat een bericht achter

Dat is waarvan we in het artikel ‘Kwartiermakers en ambtenaren saboteerden wet privaat bouwtoezicht’ op Cobouw worden beschuldigd. Op basis van gesprekken met 14 personen over de totstandkoming van de Wet kwaliteitsborging is een dag later een reconstructie van de totstandkoming van de wet kwaliteitsborging voor het bouwen gepubliceerd. We hebben een bijdrage geleverd aan de reconstructie en worden ook gequoot; evenals de heren Thomsen, De Vries en Van der Wal. Harry Nieman gaat in een interview met Cobouw al in op punten die onder meer door hen genoemd worden.

We hebben als kwartiermakers de afgelopen jaren een deel van onze tijd besteed aan ondersteuning bij de totstandkoming van een wet die moet leiden tot een betere positie van de consument en vooral ook een betere kwaliteit in de bouw. Onze inspanningen waren gericht op de inhoud en we hebben daarbij zo goed als mogelijk alle geluiden uit het veld richting het ministerie van BZK en de Stuurgroep kwaliteitsborging samengevat en verwerkt in de vorm van adviezen. Dat niet iedereen blij is met het eindresultaat is begrijpelijk. Wat we wel onthutsend vinden is dat we – met name in het eerste artikel – worden weggezet neergezet als de kwade genius achter een wet die vooral ons eigen belang dient.

Voor alle duidelijkheid: We hadden en hebben een ondersteunende rol bij de totstandkoming van de Wkb. De politieke discussie en besluitvorming is en was aan BZK en de Eerste en Tweede Kamer. Ons werk in de stichting iBK is deeltijdwerk (1 FTE met z’n drieën). Daarnaast hebben we werkzaamheden die uiteraard bouwgerelateerd zijn en soms ook Wkb, maar die niet afhankelijk zijn van het al dan niet doorgaan van dit wetsvoorstel: onderwijs, trainingen bouwregelgeving, workshops, advies aan overheden en gebouweigenaren en redactiewerk.

Wij zullen ons blijven inzetten voor de totstandkoming van een goede kwaliteitsborging. Wie daarover met ons in gesprek wil, is van harte welkom. Maar dan graag niet anoniem via Cobouw.

Harry Nieman
Gert-Jan van Leeuwen
Hajé van Egmond

Gert-Jan van Leeuwen: Demissionaire dilemma’s

Posted onAuthorHajé van EgmondLaat een bericht achter

De afgelopen jaren is er geen onderwerp waarmee ik zo intensief bezig ben geweest als de stelselwijziging inzake de kwaliteitsborging van het bouwen. Eerst samen met Frans Fijen (†) als penvoerder van het visiedocument van de Vereniging Bouw- en Woningtoezicht en vanaf najaar 2013 als ‘kwartiermaker’ onder de vlag van het Instituut voor Bouwkwaliteit. In die laatste rol heb ik ruim zicht op het proces van voorbereiding van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen en het uitvoeringsinstrumentarium.

De laatste maanden stonden vooral in het teken van de politieke besluitvorming over deze wet. Ik heb mij af en toe zeer verbaasd over sommige fasen in dat besluitvormingsproces. Op hoofdlijn zie ik het wetsvoorstel als resultaat van zorgvuldige en langdurige voorbereiding dat door amendering op het laatste moment uit balans wordt gebracht. Dit is deels inherent aan het stelsel van de parlementaire democratie, maar niettemin riskant. Ik doel vooral op de besluitvorming over amendementen.

Tot het laatst is aan de tekst van amendementen en toelichting gesleuteld door de indieners en anderen. Weliswaar wordt daarbij meestal – ook in dit geval – afgestemd met de betrokken minister of diens ambtenaren, maar het ‘denkraam’ van waaruit de indiener opereert kan op onderdelen of ten principale afwijken van dat van de minister c.s. Dat was ook het geval bij de amendementen 16 en 17 van toenmalig PvdA-Kamerlid Albert de Vries. Zo stelde hij in eerste termijn op 18 januari 2017 over de stelselwijziging naar private kwaliteitsborging onder meer: “Wij zien de noodzaak niet en wij vinden dit kwetsbaar.”

Nieuwjaarsgroet en samenvatting #Wkb nieuws van de afgelopen weken

Posted onAuthorHajé van EgmondLaat een bericht achter

Namens iBK iedereen een heel goed 2017! We hopen in ieder geval op snelle behandeling van de Wet kwaliteitsborging door de Tweede Kamer. Vooralsnog volgende week gepland…

Mocht u verder tijdens uw welverdiende vakantie de nieuwsberichten over de Wkb gemiste hebben, het was rustig:

  • Bouwend Nederland en de gemeente Hilversum publiceerden op 30 december een gefilmd verslag van de bijeenkomst Kwaliteitsborging van 8 december.
  • Verder tussen Kerst en Oud en Nieuw een interview op BNR met Frank de Groot – hoofdredacteur Bouwkwaliteit in de Praktijk – en Boudewijn Warbroek – hoofdredacteur Cobouw – over de Wet kwaliteitsborging. De betreffende aflevering van Bouwmeesters is hier terug te luisteren.
  • VBWTN deed in Bouwkwaliteit in de Praktijk van december 2016 een oproep aan gemeenten om te starten met pilotprojecten Wkb.
  • De Vlaamse regering gaat in 2017 een Woningpas invoeren, een digitaal woningpaspoort waarin alle informatie over een woning is opgenomen. Eens kijken of iets dat jaren geleden in Nederland helaas niet lukte in Vlaanderen wel van de grond te krijgen is. De Vlamingen wordt gevraagd hierover mee te praten via de website van de Vlaamse overheid.

Verder ontplooien verschillende partijen de nodige initiatieven ter voorbereiding op de Wkb:

En vast nog veel meer…. Laat het ons weten!

“Het recht op kwaliteitsborging”

Posted onAuthorHajé van EgmondLaat een bericht achter

Open brief Harry Nieman, gepubliceerd in Cobouw op 13 september 2016.

imageIn Cobouw, maar ook in landelijke dagbladen zoals Trouw, Volkskrant en NRC hebben diverse journalisten en briefschrijvers vastgesteld dat de controle op de bouw niet aan de markt kan worden overgelaten. Een mening die vragen oproept.

De journalisten en de briefschrijvers (zoals Richard Neerhof in NRC) baseren hun mening op een interne ambtelijke notitie van de gemeente Den Haag die gaat over het oefenen met zogenaamde instrumenten (toets-methoden). Het experiment is succesvol, want er komen de nodige te verbeteren zaken aan het licht. Verbeteringen die inmiddels zijn en worden doorgevoerd door de betrokken bouwers en kwaliteitsborgers. Dat is precies wat met ermee wordt beoogd. Een experiment dat bovendien wordt uitgevoerd onder toezicht van het bevoegd gezag: de betrokken gemeente.

Ik adviseer minister Blok om nu door te pakken en de markt zo snel mogelijk haar verantwoordelijkheid te laten nemen voor de technische bouwkwaliteit. In het belang van zowel particuliere als zakelijke consumenten. Hierbij is tegelijkertijd een sterke overheid noodzakelijk.

Lees de rest van van de ingezonden brief op de Website van Cobouw.

 

Berichtgeving rondom het experiment Keurmerk Garantiewoningen – een overzicht

Posted onAuthorHajé van EgmondLaat een bericht achter

De afgelopen dagen is in de pers de nodige aandacht besteed aan de bevindingen van de gemeenten Den Haag met betrekking tot tussentijdse resultaten van het experiment Keurmerk Garantiewoningen. Onderstaand een overzicht van – een deel van de – aandacht in de pers de afgelopen dagen. Ter illustratie is op een aantal punten wat context vanuit het Experiment Garantiewoningen toegevoegd.

Het Experiment Keurmerk Garantiewoningen is een experiment in het kader van de Crisis- en herstelwet. Het Keurmerk Garantiewoningen zorgt bij ca. 80% van de Nederlandse koopwoningen voor afbouw bij faillissement van de aannemer en verzekerd eigenaren teven van herstel van gebreken. In het experiment - alleen van toepassing op grondgebonden eengezinswoningen - dragen waarborginstellingen die het Keurmerk voeren tevens zorg voor het voldoen aan de voorschriften van het Bouwbesluit. Iedere waarborginstelling doet dit op zijn eigen manier: Woningborg voert de toetsing en toezicht zelf uit,  Bouwgarant maakt gebruik van een externe partij die op basis van de TIS-regeling toezicht houdt en bij SWK dragen aannemers zelf zorg voor de kwaliteitsborging. De resultaten van het experiment zijn en worden verwerkt in de ontwikkeling zijnde wetgeving en in de werkwijze van de waarborginstellingen. SWK zet bijvoorbeeld - mede naar aanleiding van de bevindingen van Den Haag - al enkele maanden externe toezichthouders is die de aannemer ondersteunen en controleren. Het experiment is gestart in oktober 2014 en zal doorlopen tot 2019 of tot de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen wordt ingevoerd.

Berichtgeving op 16 en 17 augustus

  • Het eerste bericht dat naar buiten kwam betrof een artikel in Cobouw op basis van een interne notitie van Den Haag in het kader van een overleg over het experiment die ‘gelekt’ bleek te zijn aan Cobouw. Onder de titel Instortingsgevaar tijdens oefening nieuwe Bouwwet geeft Cobouw op 9 augustus 2016 een samenvatting van de notitie van Den Haag.
  • Een week later (16 augustus 2016) plaats Trouw een artikel op de voorpagina op basis van het artikel in Cobouw en de (bij Cobouw opgevraagde) notitie: Bouw faalt als keurmeester van zichzelf. Ook Trouw geeft een samenvatting van de notitie en voegt daar een commentaar van een bouwrechtadvocaat aan toe en vraagt Bouwend Nederland om een reactie. Bouwend Nederland geeft aan dat de bouw inderdaad nog niet klaar is voor de nieuwe wet, wat “logisch [is], aangezien de wetgeving pas vanaf 2018 van kracht moet worden.”
  • Het artikel in Trouw is voor Cobouw reden om de bron van de artikelen (Evaluatie experiment garantiewoningen in Den Haag) te plaatsen op de website.
  • De website van de NOS neemt om kwart voor negen het bericht van Trouw over: Proef met zelf regelen toezicht bouw toont risico’s. De titel leidt tot een aardige reactie op twitter: is het niet de bedoeling van een experiment dat de risico’s inzichtelijk worden? Op vallend is verder dat inmiddels gesproken wordt van een “tussentijdse evaluatie” waarin “de onderzoekers” aangeven wat hun bevindingen zijn.
  • In het regiokatern van het Algemeen Dagblad verschijnt om half 11 het artikel ‘Den Haag tikt bouwers op de vingers bij zelfkeuring’. Het bericht herhaalt het stuk op Cobouw met daarbij de oproep: “Ook gedupeerd door gebrekkig bouwtoezicht op uw nieuwbouwwoning? Mail naar grootdenhaag@ad.nl.”. Ben erg benieuwd naar wat er aan opmerkingen binnenkomt. Zeker relevant voor de uiteindelijke evaluatie!
  • En marge en goed getimed verschijnt op 16 augustus ook een kritisch artikel over monumenten en de Wet kwaliteitsborging op Cobouw: ‘Nieuwe bouwwet groot risico monumenten’. Het artikel geeft geen informatie waarom dit het geval is en de brief van de 18 gemeenten is (nog niet) openbaar.
  • Een zinsnede uit de notitie van Den Haag leidt tot een tweede artikel op de website van de NOS om kwart voor een onder de titel ‘Bewoners mogelijk ondeugdelijke woningen Den Haag weten van niets’. Het stuk is opgehangen aan de tekst “De bewoners zelf staan volledig buiten het proces totdat ze de sleutel krijgen. Het risico bestaat dat zij, zonder het te weten, ondeugdelijke woningen hebben betrokken.”. Desgevraagd reageert ondergetekende met de opmerking dat het als gevolg van de prioriteitstelling bij gemeenten ook nu vaak niet duidelijk is of een gemeente wel toezicht gehouden heeft: “Veel gemeenten leggen geen prioriteit bij het keuren van nieuwbouwwoningen. Het staat gemeenten vrij hier beleid op te maken. Sommigen keuren helemaal niet, of slechts gedeeltelijk, bijvoorbeeld alleen de fundering.” .
  • Later op de dag interviewt Cobouw Kamerlid De Vries (PvdA). In het interview van kwart over drie (met de pakkende titel: PvdA: ‘bouwer moet fouten in portemonnee voelen’) geeft De Vries aan dat de resultaten in Den Haag reden te meer zijn om door te gaan met de wetgeving. “Stoppen met de wet? Juist niet. We moeten zorgen dat de kwaliteit omhoog gaat. En bouwers moeten het ook in hun portemonnee gaan voelen als ze fouten maken. Al die fouten leiden tot extra kosten voor gemeenten. Misschien is het een idee om eerst te beginnen met de bouwbedrijven die er al aantoonbaar klaar voor zijn.”
  • Nu.nl komt met een eigen bericht om ongeveer half vier onder de kop ‘Proef Den Haag laat noodzaak onafhankelijke inspectie bouw zien’. Het artikel voegt niet veel toe met uitzondering van de opvallende uitspraak namens FNV Bouw: “Langer experimenteren is spelen met levens.”
  • Het NOS Journaal van 18.00 uur heeft een kort item over het experiment. Ook hier wordt genoemd dat bewoners mogelijk een woning hebben betrokken waarvan de gemeente Den Haag niet kan zeggen of ze niet ‘ondeugdelijk’ zijn. Aangezien deze term niet echt ‘bekt’ worden al snel termen als ‘gevaar’ en ‘risico’ gebruikt.
  • RTLRTL nieuws van 19.30 uur heeft ook een item over het experiment (ook hier weer even door de reclame heen naar 10.50 minuten). RTL Nieuws begint met calamiteiten in het verleden en gaat vervolgens door naar “de slager die zijn eigen vlees keurt”. Wico Ankersmit (Vereniging Bouw- en Woningtoezicht) reageert met de opmerking dat de plannen nog lag niet op orde zijn en dat de bouw er nog niet klaar voor is. Er is daar nog voldoende tijd voor volgens Bouwend Nederland.  Minister Blok reageert vanuit een zonnig Delft met de verzekering dat de wet pas van kracht zal worden als blijkt dat partijen in staat zijn deze goed uit te voeren. Enigszins dramatisch toont RTL naastgelegen infographic met als begeleidende tekst “En toen ging het helemaal mis”. En zelfs het boompje is kennelijk bezweken…
  • ook in het NOS Journaal van 20.00 uur een uitgebreider item (even door de reclame heen dan naar 8 minuut 46 gaan). Vooral verontruste bewoners aan het woord (begrijpelijk gezien de berichtgeving!). Ook een reactie van Vereniging Eigen Huis en de gemeente Den Haag. Tenslotte wordt een aannemer gequote van één van de projecten: “Er was juist veel meer toezicht dan normaal van de gemeente!”.
  • De Volkskrant van 17 augustus kopt in het economiekatern ‘Blok zet betwist plan bouwcontrole voort‘. In het artikel ook een reactie van Delft en Rotterdam die beiden aangeven op voorhand niet negatief tegenover het experiment te staan. Bij het artikel wordt – hoe cynisch in relatie tot privaat bouwtoezicht – een afbeelding van Patio Sevilla Maastricht gevoegd.
  • Trouw heeft opnieuw een artikel (niet digitaal te lezen zonder abonnement) waarin dit keer Kamerleden ontsteld reageren op het nieuws van het “mislukte experiment”. De focus van de berichtgeving – ook van de reactie van Vereniging Eigen Huis in hetzelfde bericht – ligt bij het niet op de hoogte zijn van bewoners van het feit dat ze aan een experiment deelnamen. Quotes uit de politiek:
    •  Van der Linde (VVD): “Het wetsvoorstel is juist bedoeld de positie van consumenten te verbeteren. Tijdens deze proef is kennelijk van alles misgegaan. Dat levert voor bewoners een ontzettende hoop onzekerheid op. De minister mag uitleggen wat er precies is gebeurd en welke gevolgen dit heeft.”
    • Schouten (Christen-Unie): “Ik was daar al niet gelukkig mee en het bericht over de proef in Den Haag maakt me nog kritischer”
    • Bashir (SP): “Wat mijn partij betreft blijft de gemeente verantwoordelijk en kan privaat toezicht slechts een aanvulling zijn.”
  • Ook in AD/ Haagse Courant een artikel in krant (in augustus gratis op internet te lezen) waarin de positie van de huiseigenaar wordt aangehaald: ‘Het zal je huis maar wezen’. De crux van het artikel is: “iets meer dan honderd Hagenaars wonen, zonder het te weten, misschien wel in een onveilig huis”.

TvBConclusie?

De bevindingen van de gemeente Den Haag staan buiten kijf. Over de bewoording kan je twisten en de uitleg in de media van die bewoording lijkt me in sommige gevallen wat overtrokken. De conclusies naar aanleiding van dit alles laat ik aan de lezer. Diezelfde lezer raad ik wel aan om het werkplan van het experiment en zeker de daarin opgenomen doelen door te nemen alvorens conclusies te trekken. Ik laat het bij de constatering dat het experiment Garantiewoning veruit het meest leerzame experiment tot nu toe is! En ik sluit af met de mooiste tweet over alle commotie, van Thomas van Belzen.

 

“Stilte voor de storm” – Blog Nico Scholten

Posted onAuthorHajé van EgmondLaat een bericht achter

imageOp de website van het maandblad Cement roept Nico Scholten de bouw in het algemeen en constructeurs in het bijzonder op om serieus zaak te gaan van de voorbereiding op de Wet kwaliteitsborging. Zoals Scholten terecht stelt: “Er moet eindelijk, zoals elke volwassen bedrijfstak doet, gegarandeerde kwaliteit worden geleverd. […] Daar heeft de bouwconsument recht op.”

Het stuk eindigt met de constatering: “Er komt een wezenlijke verandering aan voor de bouw. De wetgever heeft die in voorbereiding. Waarom is de totale bouw daar niet intensief mee bezig? Een besloten voorstelling met als gevolg stille leslokalen en slecht bezochte cursussen? Of stilte voor de storm?”

Lees de gehele blog en andere artikelen van Nico Scholten op de website van Cementonline.

 

“Aansprakelijk voor kwaliteit”

Posted onAuthorHajé van EgmondLaat een bericht achter

imageNaar aanleiding van de bijeenkomst van Neprom over kwaliteitsborging schreef Jeroen Bunschoten een column in Cobouw. Jeroen vraagt zich in zijn column af waarom in veel gevallen de discussie over de Wet kwaliteitsborging gaat over ‘hoe kom je onder de aansprakelijkheid uit’. Zie de wet nou eens als kans en niet als bedreiging…

Lees de column op de website van Cobouw.

Hoe verloopt de behandeling van het wetsvoorstel Kwaliteitsborging?

Posted onAuthorHajé van Egmond2 Reacties

Op 17 mei heeft de Algemene Commissie voor Wonen en Rijksdienst in een procedurevergadering de behandeling van het Wetsvoorstel kwaliteitsborging voor het bouwen bepaald. Uit vragen die iBK ontvangt blijkt dat veel mensen het verslag van de Commissie zien als een aankondiging van een Algemeen overleg of als datum voor een rondetafelgesprek. Dit is echter niet het geval. Pas na een schriftelijke reactie van de minister op vragen van de Commissie zal een rondetafelgesprek worden gepland. In de besluitenlijst van de Commissie is hierover onder punt 4 te lezen:

"Het voorstel voor uit te nodigen deelnemers aan het rondetafelgesprek door het lid Albert de Vries wordt aangenomen. Het rondetafelgesprek vindt plaats na ontvangst nota n.a.v. het verslag. Inbrengdatum voor het verslag vaststellen op 7 juni 2016 te 14.00 uur"
BRON: ChristenUnie.nl

Bron: ChristenUnie.nl

Een korte uitleg van wat hiermee wordt bedoeld is te vinden via de websites van de Eerste en Tweede Kamer. Samengevat komt het – in dit geval – op het volgende neer (zie ook de afbeelding hiernaast):

  • De behandeling van een wetsvoorstel wordt in handen gegeven van een Commissie. In dit geval de Commissie van Wonen en Rijksdienst.
  • De Kamerleden leveren hun vragen aan de minister schriftelijk aan (in dit geval dus uiterlijk 7 juni om 14.00 uur). De vragen worden samengevoegd in een verslag van het (schriftelijke) overleg.
  • Het verslag wordt aangeboden aan de minister met verzoek om middels een nota naar aanleiding van het verslag te reageren op vragen
  • Vragen en opmerkingen van de Kamer kunnen voor de minister reden zijn om het wetsvoorstel te wijzigingen. Als dit aan de orde is dan wordt dit gedaan via een nota van wijziging.
  • Na ontvangst van de reactie van de minister plant de Commissie – in dit geval – een rondetafelgesprek om ook de mening van betrokken partijen te horen.
  • Als de Commissie de behandeling voldoende acht – eventueel kan nog een nota- of wetgevingsoverleg worden gehouden – wordt een plenair debat gepland waarin wijzigingen (amendementen) kunnen worden voorgesteld.
  • Na stemming wordt het voorstel – indien het wordt aangenomen – doorgestuurd aan de Eerste Kamer.
  • Na doorlopen van de procedure in de Eerste Kamer wordt de wet gepubliceerd in het Staatsblad en kan de wet in werking treden.

Aangezien het zomerreces van de Tweede Kamer loopt van vrijdag 8 juli t/m maandag 5 september 2016 is het niet te verwachten dat de rondetafelgesprekken eerder dan in de loopt van september zullen plaatsvinden. Wat dat betekent voor de inwerkingtreding van de wet is niet te zeggen. In het Kamerjaar 2014/2015 was de gemiddelde doorlooptijd van een wetsvoorstel 375 dagen…

“Opleveren wordt nooit meer hetzelfde”

Posted onAuthorHajé van EgmondLaat een bericht achter

De wijzigingen van het Burgerlijk wetboek in het voorstel van Kwaliteitsborging voor het bouwen hebben tot doel de positie van de consument te verbeteren. Op dit moment is het nog zo dat de aannemer niet aansprakelijkheid is voor gebreken die de opdrachtgever op het tijdstip van oplevering redelijkerwijs had moeten ontdekken. Na inwerkingtreding van de Wkb is de aannemer ook aansprakelijk voor gebreken die pas na oplevering worden ontdekt. Alleen als de betreffende gebreken niet de fout van de aannemer betreft – ze zijn hem niet toe te rekenen – is de aannemer na oplevering gevrijwaard.

Als gevolg van deze wijziging stelt Remco Smith in een heldere blog dat de oplevering nooit meer hetzelfde zal worden. Het gaat niet langer om vastleggen van gebreken maar om vaststellen dat er geen gebreken zijn. Lees de blog via deze link.